A Tempestade, de William Shakeaspeare (Voadora)

Hoxe decidín que sería un bo momento para comentar o espectáculo d'A Tempestade, baseado na obra de William Shakeaspeare, pola compañía Voadora. Debo dicir que xa vin esta obra alá polo mes de outubro nunha matinal, pero como se segue representando nalgunhas cidades adícolle unha entrada.  

Trátase dunha peza dirixida por Marta Pazos, quen deu lugar a unha excéntrica produción que se caracteriza polo constante xogo cos diferentes planos. Cómpre aclarar que non lin a obra orixinal, polo que seguir a trama do espectáculo resultaba máis complicado ca se o lese. Por isto, cando a vin non me fixei demasiado no argumento (de feito, neste ámbito, a maioría dos espectadores, todos estudantes de entre 16 e 18 anos aproximadamente, non seguimos con facilidade o fío argumental), senón que me centrei no resto de elementos renovadores, tanto no xogo coas dúas realidades coma na escenografía da obra. 

Dende o momento no que ves que un dos protagonistas inicia a obra dende unha mesa diante do escenario, coma se se tratase dun director que vai controlar un ensaio do grupo, daste de conta de por onde van ir os tiros: será unha adaptación d'A Tempestade nada convencional. De feito, aínda que a continuación todos os personaxes se introducen na historia, cando os espectadores perden a consciencia de que son espectadores, atópanse cun Ariel proclamando cara á cuarta parede, diante dun espello no que o público se ve reflexado: "ei, ese é o meu reflexo, que estou vendo unha obra de teatro...". Elementos similares a este e as moitas alternancias entre o plano da obra e o plano do ensaio constitúen uns dos factores máis interesantes dunha peza na que nunca sabes se os actores aparecerán por entre o público ou no escenario directamente, se as discusións se están producindo entre personaxes ou actores, se Próspero estará sendo o director do grupo ou o mago controlador do resto de personaxes. 

Por outro lado, os elementos escénicos e a utilería son do máis variado e orixinal: dende unha motocicleta (sí, unha auténtica motocicleta) que trae pizzas para os membros do elenco, ata unha banda completa ao final da obra, pasando pola plataforma xiratoria que move Calibán na que vai Miranda. A utilización de espellos para crear o corpo de Calibán con tantas extremidades foi un dos trazos que máis me chamaron a atención, sen esquecernos das cabezas de cabalos que protagonizan unha escena dos namorados. Cómpre destacar que con poucos elementos, conseguen crear todo tipo de ilusións: incluso forman un tiovivo nun momento dado. Por outro lado, é importante ese omnipresente piano de cola, dende o que Próspero acompaña moitos dos seus feitizos, creando un efecto do máis envolvente (neste ámbito, a música en directo tamén dá lugar a unha peza do máis heteroxénea).

Antes de concluír este pequeno comentario, quero resaltar o toque humorístico aportado principalmente por Borja Fernández (Trínculo) co seu traxiño de cores, e Guillermo Weickert; a este último (máis ben a Stefano) teño que agradecerlle unha tarde de espirros grazas á súa grande e vermella "capa de rei" que, como el predixo, iba provocar "o festín dos alérxicos". Por outro lado, tamén me impresionou gratamente Fernando Epelde,  por ser tan camaleónico e interpretar a un Ariel tan "cambiante", por dicilo dalgunha maneira. Neste ámbito, gustaríame felicitar a vestiario e maquillaxe, así como ao resto do equipo en xeral, posto que non resulta unha tarefa sinxela preparar e coordinar tantos personaxes diferentes. Sen dúbida, unha obra recomendable sobre todo polo xogo co metateatro e a impresionante e obviamente moi traballada escenografía.

Perplexo, de Marius von Mayenburg (IlMaquinario teatro)

Xa desfrutei deste espectáculo en dúas ocasións, e por iso é polo que supoño que se merecen unha entrada neste humilde blog. Perplexo é a clase de obra teatral que volvería a ver unha e outra vez, para descubrir novos detalles que de primeiras poden pasar por alto. Grazas a esta produción, descubrín ao grupo ourensán IlMaquinario teatro, do que me considero dende entón unha fan incondicional, tanto a nivel profesional como persoal (pídome o posto de coordinadora dun club de seareiros da compañía).

Por un lado, está a orixinalidade da peza, algo que xa se advertía ao ler o pequeno dossier do Galicia Escena Pro:

  

"Cres que sabes perfectamente quen eres. Cres que sabes perfectamente quen son as persoas que están ao teu carón. A túa parella. O teu mellor amigo. A túa nai. Cres que sabes perfectamente o que está sucedendo ao teu redor. Cres que ti manexas a situación. Cres que es TI quen conformas a túa propia realidade. Que sabes perfectamente como é a túa vida. Que o teu fogar é teu e que tes un nome, unha tarxeta de crédito e unha póliza de seguros. Cres que tes CERTEZAS. Pero as CERTEZAS neste mundo son case unha UTOPÍA. Ata que punto é real o que inxenuamente adoitamos chamar "realidade"? Cando toda a realidade se derruba ao noso redor... a que podemos aferrarnos? 

Benvidos ao universo de Perplexo, o novo espectáculo de Ilmaquinario Teatro."

Tras ler isto, quen podería resistirse? Efectivamente, esta obra invita ao público a reflexionar e a darse conta do moito que cremos que sabemos pero que en realidade non é así. Brincando entre o escepticismo, o nihilismo, o absurdo, a interacción co público, os clichés, o egocentrismo humano, a vida líquida, amoldándose sempre ao recipiente que a contén. Sen dúbida, a síntese entre filosofía e teatro é do máis interesante da produción, na que nada é casual, ata o máis mínimo xesto conta cun significado, dando lugar a un sempiterno xogo co público. Dende o patio de butacas, puiden comprobar que o público desfruta de cada minuto, deixándose levar polos cambios de rol, as alianzas e as perplexidades que tanto caracterizan a obra. Neste ámbito, quero resaltar o labor de Tito Asorey, director, por conseguir que o público abandone o teatro pensando que presenciou algo diferente (un "WTF teatral no que todo está pensado", como el mesmo me comentou falando da obra), e ao mesmo tempo algo que fai reflexionar para sacar conclusións de xeito individual, posto que "molesta o teatro cando lle di á xente o que ten que pensar". Aproveito estas liñas para agradecer a Tito adicarme uns minutos do seu valioso tempo para comentar a obra, así como aos membros do elenco por desvelarme algúns dos segredos entre bambalinas.

Debo recoñecer que os catro actores eran descoñecidos para min ata o momento (Melania Cruz - de quen xa falei na publicación anterior, ironicamente -, Fran Lareu, Fernando González e Laura Míguez), pero non obstante podo afirmar que procurarei non perderme ningunha das súas producións a partir de agora (de feito, teño pendente ver o que foi o primeiro espectáculo da compañía, O Home Almofada, unha produción que non ten nada que ver con Perplexo). O traballo que supón a representación dunha peza destas características fai que todo o equipo se mereza o maior dos aplausos. Sen dúbida, tendo en conta o conxunto de pezas que conforman o espectáculo, podería dicir que para min foi unha das mellores obras da tempada, por non dicir a mellor. Impresiona a capacidade dos actores para transformarse noutro personaxe sen que apenas nos demos conta, iso sí, sempre acumulando parte das experiencias vividas con anterioridade, para que ao final descubramos que, en última instancia, fóra da caverna pode que non haxa nada.

E aínda que así fose, que máis dá? 

Enlace á páxina web da compañía: http://www.ilmaquinarioteatro.com/
Comentario doutra peza de IlMaquinario, O Home Almofada:
 http://teatroentreluscoefusco.blogspot.com.es/2015/06/o-home-almofada-traves-de-ilmaquinario.html
 

Xardín Suspenso, de Abel Neves (Centro Dramático Galego)

Estreo este blog coa obra de teatro que hoxe vin no Salón Teatro de Santiago de Compostela: Xardín Suspenso, de Abel Neves. O espectáculo foi producido polo CDG (Centro Dramático Galego), cun elenco de primeira liña seguindo os movementos da batuta de Cándido Pazó.

Se tivese que resumir nunha palabra esta representación teatral, supoño que me quedaría con intensa. O texto cobra unha importancia superlativa: as palabras convértense na clave do desenvolvemento psicolóxico dos personaxes, especialmente para Lucía. O espacio escénico acaba pasando a un segundo plano para o espectador cando se mete de cheo na historia, e non obstante non se pode pasar por alto a importancia dese xardín, seco, sen flores, que acaba provocando sentimentos contrapostos a medida que avanza a peza: ¿será un lugar creado para amar ou para morrer?

De todos modos, se hai algo que queira destacar desta obra é a sublime interpretación por parte do elenco. Non vou enganar a ninguén: é unha peza que emociona, e tampouco minto cando digo que houbo escenas nas que non puiden conter as bágoas. A perfectísima actuación de Melania Cruz (actriz que me sorprende cada día máis e mellor) fixo que me removese no asento, coa pel de galiña e arrepíos por todo o corpo. Os xestos, os movementos, as miradas, os berros, todo en harmonía, creando unha figura cada vez máis fráxil e consumida polas falsas promesas, pero con forza suficiente como para conseguilo. Se tivese que quedarme con algunha escena, non sabería elexir, pero está ben claro que Lucía estaría nela: a primeira escena a soas con Mateo (outro personaxe que fala cos ollos, grande Santi Romay), ou algunha das escenas finais, como a dos coitelos ou a das "arañas", que se alonga ata o desenlace fatal da protagonista (acompañada dunha avoa de conto encarnada por Luisa Merelas), serían as que máis me fixeron sentir a historia. O contraste entre a tráxica historia dunha xa moi lánguida Lucía e os contrapuntos irónicos por parte do resto de personaxes constitúen unha síntese ideal. Neste ámbito, pretendo destacar a César Cambeiro, ese Alberto, combinando o mellor de ambos mundos, que fixo que o público se rise polo baixo a pesar de estar presenciando como a protagonista se esfrangullaba lentamente.

Dende a miña perspectiva, os puntos fortes desta obra son, claramente, os diálogos (ou monólogos) e a interpretación dos actores e actrices. Nestes aspectos, nada é casual, cada frase, cada silencio, cada mirada e cada caricia contan, formando unha atmósfera envolvente que te leva con eses personaxes e os seus sentimentos durante o tempo do espectáculo (e incluso máis). Sen dúbida, paga a pena achegarse polo teatro para gozar de xoias coma esta.

Breve presentación: ¿de que vai isto?

Estimado lector, non sei como alcanzaches esta páxina, se por casualidade ou á mantenta, pero non por iso vou deixar de darche a benvida á mesma.

Este blog é simplemente un recuncho creado para comentar, valorar, ou recomendar as producións teatrais ás que asista: pretendo transmitir o punto de vista dunha rapaza de 18 anos sobre os distintos espectáculos. Sinto que inicio esta páxina cun pouco de atraso, posto que xa foron moitas as obras ás que asistín ata o día de hoxe, así que é probable que algunhas entradas publicadas con posterioridade sexan de obras xa fóra de cartel; non obstante, sempre é agradable (penso eu) compartir co resto da xente aquelas obras que máis remexen o espírito, xa sexa mediante a comedia ou a traxedia, o clásico ou o contemporáneo, o absurdo ou o realista, a proximidade ou o afastamento. 

Non quero deixar pasar este momento sen antes comentar o nome do blog que inicio: teatro entre lusco e fusco. Pode parecer un nome elexido "porque soa ben", e ese tamén é un dos motivos. Non obstante, principalmente escollín este título posto que son ben poucas as obras teatrais nas que, ao saír do teatro, segue sendo de día. É dicir, gran parte das producións ás que asistín (e asistirei) son representadas entre lusco e fusco, a últimas horas da tarde ou co caer do día. 

En fin, ata aquí unha breve presentación desta páxina. Comezarei a comentar obras o antes posible.

BENVIDO A TEATRO ENTRE LUSCO E FUSCO!