Falando de excentricidades, xa con Da Vinci tiña razón comentaramos que poucos hai ao nivel desta compañía. Á hora de contarnos Os amores de Jacques o Fatalista, non ían ser menos. A peza de Diderot alcanza unha nova dimensión con esta dramaturxia de Quico Cadaval, sendo complicado saír do teatro sen botar algunha que outra risada. Ou sen indignarse con algunha das controvertidas reflexións dos personaxes. En realidade, a peza dá para todo un pouco; será a maxia do teatro...
A cuarta parede dilúese, de tal xeito que cando os catro actores aparecen en escena, fano como iso. Actores. Actores que nos saúdan, que fan exercicios de quecemento, repasan pasos e que preparan o escenario para a posterior función. O público perde o don da invisibilidade e sae da escuridade do patio
de butacas para ser testemuña das peripecias dos protagonistas dun
xeito máis directo, un ti a ti máis claro. Persoalmente, resúltame moi atractiva esta maneira de enfocar calquera peza, facendo tamén partícipe ao espectador dese proceso previo á actuación. Formar parte dos preliminares de Os Amores de Jacques o Fatalista é, cando menos, curioso, por diferentes motivos. Recordar nalgún que outro momento que seguimos sendo parte dese backstage no que son os actores os que nos amosan como van construindo esa ficción e como superan os pequenos atrancos cos que se van atopando, tamén o é.
Como nos advirte o nome da obra, os amores son o conto por excelencia.
Nesta peza amósanse diferentes amores contados dende distintos puntos de vista, e vemos como os personaxes amosan as situacións según lles pareceron ou lles quixeron parecer. Como di Marcos Orsi, ao fin e ao cabo "é unha historia dentro
de cada bar". Cando os personaxes masculinos falan, atrévense a dicir que se a muller é "suculenta", que se é
"canalla", que se poñen en marcha os seus "mecanismos maliciosos". Non obstante, a figura da Pousadeira tamén ten a súa propia visión do que son os amores, e non dubida en ensinárllela aos dous atónitos hóspedes a través das súas propias historias.
Xa dentro da representación das historias que nos contan, un dos grandes atractivos da peza son as situacións tan caricaturescas coas que nos atopamos. Indo máis alá, incluso se podería dicir que non importa tanto o que nos contan, senón como nolo amosan sobre as táboas (as do escenario e as outras ás que tanto proveito lles sacan). Dende cómicas e milimetradas persecucións sobre taboleiros que son alpendres, ata ridículos e elegantes bailes que chegan a calquera recuncho do escenario, incluíndo neste gran saco a caracterización de cada personaxe. Dunha banda, os xestos sobreactuados na dose exacta. Doutra, ao seren todos tan excéntricos resulta engaiolante ver como se moven sobre o escenario, cada un portando a súa coreografía particular que os identifica instantaneamente. Por destacar algúns, atopámonos cun peculiar padriño e cunha torta nai que decidiu (mellor dito, decidiron por ela) deixar de ser unha muller de dubidosa moralidade e cambiar de vida, por ela e pola súa filla. Daquí, quero resaltar a indiscutiblemente perfecta intervención da
rapaza da pel de porcelana, quen acaba conseguindo que o centolo entre
na nasa. Se con outras pezas desta compañía o nivel de gargallada vai in crescendo,
con esta o mesmo. A aparición da gran María Casares é outra desas
grandes ideas que engancha dende o momento de ler o apartado do elenco. Cando aparece en escena, é imposible non prestarlle atención aínda que nalgún momento se atope en segundo plano, aínda que esté rezando
nun curruncho. Ademais, hai que dicir que a pesares de que o marqués é un tanto machista, débese recoñecer que a escena do paraugas de preto do final é desas das
que un se lembra ao repasar mentalmente a peza.
Sempre é un punto a favor o feito de que música e efectos sonoros se fagan en directo, e aquí non ía ser menos. Piti Sanz é o encargado de traer o vestiario adecuado á época de Diderot (e que llo rouben momentaneamente) e de poñer en ambiente as escenas que suceden. Pode ser unha figura que pasa desapercibida a maioría do tempo, pero sen dúbida é un dos grandes pilares que sosteñen a acción. A sutil música que acompaña algunhas das situacións é a responsable de que se forme esa atmosfera dentro doutra, servindo ao mesmo tempo de marcador do espazo. Especiais son tamén os momentos nos que o resto de actores contribúen a crear diferentes ambientes, xa sexa por medio da voz, como fai de maneira sublime María Costas en varias ocasións, ou coa axuda doutros obxetos.
Por saber queda se no rolo xigante que hai alá enriba se atopan escritos os amores de Jacques e os do resto de personaxes tal e como eles nolos contaron. Sexa como for, a versión que nos mostran os artistas de Producións Teatrais Excéntricas servirános, se non para saber a realidade, para pasar unha boa hora e media de entretidísimo teatro dentro de teatro. E coa axuda de María Casares. Case nada.
Ningún comentario:
Publicar un comentario